Πέντε χρόνια πριν η εμπορική δραστηριότητα της Τουρκίας με τα κράτη της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής άγγιξε σε αξία τα 8.6 δισεκατομμύρια δολάρια με την Άγκυρα να εξασφαλίζει μάλιστα εμπορικά πλεονάσματα στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων. Ανάμεσα στους εταίρους της γείτονος, η Λιβύη ξεχώριζε ως ο σημαντικότερος.
Όταν οι ταραχές κατά του καθεστώτος Καντάφι ξέσπασαν, περισσότερες από 200 τουρκικές εταιρίες (η εθνοτικά μεγαλύτερη ομάδα εταιριών μετά τις αντίστοιχες κινεζικές) εκτελούσαν εργασίες αξίας μεγαλύτερης από 15 δισεκατομμύρια.
Η απογοήτευση πρέπει επομένως να ήταν έκδηλη μεταξύ των Τούρκων αξιωματούχων όταν σχεδόν μία ώρα πριν την ανακοίνωση της μεγαλύτερης επιχείρησης διάσωσης Τούρκων στο εξωτερικό η κυβέρνηση ανακοίνωνε εμπορικό έλλειμμα 7.3 δισεκατομμυρίων δολαρίων! Στο εν λόγω έλλειμμα φυσικά δεν συνυπολογίζονταν οι ζημίες για την τουρκική οικονομία μετά τις ταραχές και τις πολιτικές ανατροπές.
Το κόστος του κύματος ανατροπών αναμένεται να είναι σοβαρότατο ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη ότι πέραν του προφανούς (και πιθανότατα καλπάζοντος) εμπορικού ελλείμματος η τουρκική οικονομία θα πρέπει να αντιμετωπίσει ταυτόχρονα και τις ανερχόμενες τιμές του αργού. Ο οικονομικός (σε περιφερειακό επίπεδο) γίγαντας εισάγει το 97% του πετρελαίου και αερίου που καταναλώνει και καταβάλει περίπου 20 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για τις ενεργειακές του ανάγκες. Για κάθε ένα δολάριο που προστίθεται στην τιμή του αργού, η Τουρκία καταβάλει 400 εκατομμύρια δολάρια ετησίως. Ας μην προκαλεί εντύπωση επομένως η πίστη της τουρκικής ηγεσίας στη χρησιμότητα της πυρηνικής ενέργειας. Η κλιμάκωση και επιτάχυνση του πυρηνικού προγράμματος ας θεωρείται δεδομένη.
Τι αναμένουν επομένως οι οικονομικοί αναλυτές από την Τουρκία κατά το Eurasianet;
Αναμένουν την οικονομική επιβράδυνση η οποία θα επιταχυνθεί μάλιστα από τη μείωση των άμεσων ξένων επενδύσεων που η Άγκυρα έξυπνα προσέλκυσε στο παρελθόν αποκρατικοποιώντας αναρίθμητες κρατικές εταιρίες. Ας σημειωθεί ότι οι ξένες επενδύσεις κάλυπταν παραπάνω από το μισό έλλειμμα της τουρκικής οικονομίας ανά έτος! Με τη σειρά του αυτό σημαίνει ότι το τουρκικό κράτος δεν θα μπορεί εύκολα να ρίχνει χρήμα στην αγορά για να την κρατάει ζωντανή κι επομένως οι τουρκικές εταιρίες θα πρέπει να καταστούν περισσότερο ανταγωνιστικές για να διατηρήσουν τα μερίδιά τους σε διεθνές επίπεδο. Υπό τις παρούσες, όμως, διεθνείς συνθήκες, είναι τιτάνιος ο άθλος της ανταγωνιστικότητας απέναντι στις ασιατικές οικονομίες με τα ημερομίσθια "στα υπόγεια". Οι καιροί που έρχονται θα είναι χαλεποί και για τη γείτονα...
Και τι μπορούν να αναμένουν οι πολιτικοί αναλυτές από την Τουρκία κατά το defnewsgr; Αναμένουν τη μερική αντιστροφή του ρεύματος του Ερντογάν αλλά και την ανάδυση νέων πολιτικών δυνάμεων που θα κληρονομήσουν ένα περισσότερο σύνθετο και σίγουρα ομιχλώδες οικονομικό τοπίο και μάλιστα μέσα σε ένα κλίμα υψηλών προσδοκιών που τόσο η ηγεσία Ερντογάν έχει καλλιεργήσει αλλά έχει ενταθεί και από τον μεγαλοιδεατισμό του Νταβούτογλου. Κοντολογίς, πλησιάζει η ώρα της αλλαγής και σύντομα θα πρέπει να κρίνουμε το κατά πόσο το τουρκικό πολιτικό σύστημα είναι έτοιμο να απορροφήσει τους κραδασμούς μιας σκληρής πολιτικής μάχης που αναμφίβολα θα εκλάβει και τα χαρακτηριστικά σύγκρουσης μεταξύ του Κεμαλισμού και του Ισλαμισμού.
Οι πρόσφατες ανατροπές στη Βόρειο Αφρική είναι όντως το προοίμιο ευρύτερων εξελίξεων στον αραβικό κόσμο. Πιθανότατα όμως είναι και το σημείο καμπής πολλών δυνάμεων στην αραβική "περιφέρεια" οι οποίες στηρίχτηκαν στις ανάγκες της Μεσανατολικής αγοράς και στη δυναμική του Μεσανατολικού περιφερειακού συστήματος... και τώρα βλέπουν τις τύχες τους να αλλάζουν.
Αν η δύση ανησυχεί για το πετρέλαιο του τόξου Βόρεια Αφρική - Μέση Ανατολή, η Τουρκία μάλλον ανησυχεί για πολλά περισσότερα ζητήματα... Και καλά κάνει!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου